Na enkele jaren bij verschillende reclamebureau’s te hebben gewerkt, ben ik 10 jaar geleden aan de slag gegaan als freelance vormgever in de regio Kampen. Als freelancer moet je je eigen boontjes doppen en dat doe ik graag. Het werken als zelfstandige geeft je namelijk veel vrijheid en de voldoening is groot wanneer klanten blij zijn met wat je voor ze kunt betekenen. Maar wat komt er allemaal nog meer bij kijken? Het is namelijk niet altijd ‘rozengeur en maneschijn’. Flirt jij ook met de gedachten om voor jezelf te beginnen, dan zou ik zeker even verder lezen!
Je moet het écht willen!
Laat ik beginnen met te zeggen dat ondernemen niet makkelijk is. Iedereen kan een nummer aanvragen bij de KVK, maar om je schoorsteen ervan te laten roken moet je flink je best doen. Helemaal wanneer je net als mij meerdere mondjes moet voeren. Wanneer je niet werkt, verdien je ook niets. Zo simpel is het! En heb je even geen klussen, dan moet je op zoek naar werk. Dus naast dat je goed in je vak moet zijn, is het hebben van discipline een vereiste. Werk komt je niet aanwaaien (niet in het begin tenminste). Je moet dus écht beschikken over ondernemersbloed!
Aan de slag als freelancer
De kogel is door de kerk! Je hebt je moed bij elkaar geraapt en naar een vluchtig bezoekje aan de KVK en de Belastingdienst kun je aan de slag. Je product is ‘wat jij als geen ander kunt’, maar hoe ga je dit vertellen aan de buitenwereld? Dus hoe zet je jezelf in de markt? Denk hier heel erg goed over na. Bij mijn werk als freelance reclamemaker was dit meteen een goede test. Beschik jij niet over dit talent, hou het dan heel dicht bij jezelf (hou het simpel en persoonlijk) of besteed het uit aan iemand die hier heel goed in is. Je wil namelijk een verpletterende indruk achterlaten.
Onderscheidend vermogen
Waarom zal een klant juist kiezen voor jou? Is dit omdat jij heel goedkoop bent? Omdat je heel veel ervaring hebt? Of omdat jij verschrikkelijk goed bent in je werk. Het laatste is natuurlijk een open deur. Je bent goed in wat je doet anders zou je het niet in hoofd halen het op eigen kracht te doen. Het moet dus meteen duidelijk zijn waar jij goed in bent en waarom klanten niet om je heen kunnen. Ligt jou expertise bij zoekmachineoptimalisatie, zorg er dan voor dat je website bovenin Google te vinden is. Ben jij goed in concepten, dan moet het concept van jouw merk staan als een huis. Krijg je bij jou veel voor weinig, dan moet dit meteen duidelijk zijn bij het openen van je website.
Specialiseer je ergens in
In het begin kun je het niet permitteren om klussen te weigeren. Dit omdat je hoogstwaarschijnlijk het geld en de contacten goed kunt gebruiken. Bovendien worden klanten graag ontzorgd en dus zul je ook veel dingen moeten doen die je in eerste instantie niet zo liggen. Toch doe je er goed aan om je op een gegeven moment ergens in te specialiseren. Vaak gebeurt dit vanzelf. Je bent ergens goed in en dat valt (toekomstige) klanten op. In mijn geval wat dat het ontwerpen van websites en webshops. 80% van het werk dat ik nu krijg komt dan ook uit die hoek.
Ontwikkel jezelf
Als freelancer werk je in de meeste gevallen alleen. Om je werk goed te blijven doen is het belangrijk om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen. Aangezien je niets leert van collega’s zul je zo af en toe een cursus moeten volgen. Een andere manier om ‘bij te blijven’ is door heel veel vakgerelateerde literatuur te lezen. Het internet staat bomvol informatieve websites waar de laatste nieuwtjes uitgebreid worden besproken. Maak voor jezelf een lijstje en pak minimaal een uurtje in de week om deze bookmarks af te lopen. Een hele leuke vrijdagmiddag bezigheid!
Je portfolio
Een heel belangrijke troef is je portfolio. Dit laat namelijk zien wat je kunt en het is daarom ook altijd het eerste waar klanten naar kijken. Ook bij mij is mijn portfolio de best bezochte pagina van mijn website. Zorg er dus voor dat dat je portfolio tip-top in orde is. Laat niet té veel zien en toon vooral de vooral de klussen waar je apentrots op bent. Ook is diversiteit in stijlen, klanten en opdrachten erg belangrijk voor een goede indruk.
Opdrachten binnenhalen als freelancer
Alle begin is moeilijk, zo ook het begin als zelfstandig ondernemer. Je moet opdrachten binnenhalen en dit is niet altijd even makkelijk. Want hoe kom je aan opdrachten? Misschien heb je nog een netwerk overgehouden aan vorige baantjes. Is dit niet het geval, dan zul je moeten netwerken. Iedere regio heeft wel een aantal ondernemers bijeenkomsten waar ‘wild wordt gestrooid met visitekaartjes’. Een perfecte plek om jezelf te profileren. Omdat Nederland groter is dan jouw regio zul je jouw merk ook online ijzersterk moeten neerzetten. Zorg voor een goede website (en dat deze goed vindbaar is) en maak een profiel aan op LinkedIn. Dit platform is ervoor gemaakt om contacten te leggen met andere ondernemers. Maak hier dus gebruik van. Natuurlijk zijn er ook verschillende websites te vinden waar je je kunt aanmelden als freelancer. Denk aan freelancer.nl, freelance.nl of indeed.nl.
Na verloop van tijd zul je merken dat klanten jou weten te vinden. Je zult hier alleen wel eerst in moeten investeren.
Boekhouding & Verzekeringen
Nu een minder leuk aspect. Als freelancer zul je een boekhouding bij moeten houden. Hiervoor is een boekhouder een uitkomst! Ga dus op zoek naar een geschikte boekhouder. Het liefst bij jou in de buurt (gaan de zaken goed, dan zul je zo af en toe bij hem op visite moeten). Om geld te besparen kun je zelf al je bonnetjes, facturen en je afschriften invoeren in een online boekhoudpakket. Deze pakketten werken erg prettig en besparen je boekhouder veel werk. Zelf maak ik gebruik van e-boekhouden.nl. Een erg prettig pakket wat mij slechts 25 euro per maand kost.
Ook zul je je als freelancer moeten verzekeren. Zelf heb ik een rechtsbijstandverzekering, is mijn apparatuur verzekerd en heb ik een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Met name de rechtsbijstandverzekering is er één waar je niet omheen kunt. Heb je te maken met klanten die niet willen betalen dan zal je hier toch iets aan moeten doen. Wanneer dit uitdraait op een rechtszaak dan wil je dit niet onverzekerd voor je kiezen krijgen.
Voor- en nadelen van een freelancer
Zoals je al merkt zijn er een aantal voor- en nadelen aan het werken als zelfstandige. Inmiddels ben ik zo’n 10 jaar werkzaam als freelance vormgever in de regio Kampen en ik heb gekozen voor ‘deze baan’ vanwege de grote mate van vrijheid. De keuzes worden gemaakt door mij en op deze manier kan ik mijn eigen visie volgen. Ik kan doen wat ik denk dat dit goed is voor mijn klanten. Natuurlijk heeft het werken als zelfstandige een keerzijde. Ik ben een sociaal dier, maar werk in de meeste gevallen alleen. De kan ik oplossen door me te huisvesten in een verzamelpand, alleen is dat niet helemaal mijn ding. Daarnaast ben je als freelancer altijd aan het werk. Je werkt altijd meer dan 40 uur en ook in de avonden, de weekenden en tijdens je vakanties blijft de telefoon aan. Je wilt namelijk altijd bereikbaar zijn en je klanten kunnen helpen. Het werken voor jezelf, moet je dus écht willen …